OPTYKA 5/2024
Miejscowa farmakoterapia jaskry a powierzchnia oka – czy leki bez konserwantów jako standard postępowania to nadal aktualne i wystarczające zalecenie, dowody i teorie naukowe w praktyce klinicznej Topical pharmacotherapy of glaucoma and the ocular surface: are preservative-free drugs used as standard care still a current and sufficient recommendation – evidence and scientific theory in clinical practice
Dr n. med. Anna Maria Ambroziak1,2,3, Oliwia Berkowska3
Uniwersytet Warszawski1, Uczelnia Medyczna MSC2, Centrum Okulistyczne Świat Oka, Warszawa3
Słowa klucze: powierzchnia oka, farmakoterapia miejscowa, jaskra, leki bez konserwantów
Key words: ocular surface, topical pharmacotherapy, glaucoma, preservative-free drugs
Streszczenie
Analiza substancji czynnych leków oryginalnym i generycznych, szczególnie składu preparatów podawanych na powierzchnię oka to wyzwanie nowoczesnej okulistyki. Powierzchnia oka zmienia się i zmiana ta ma charakter progresywny i dynamiczny. Dominują przewlekłe procesy immunologiczne i nowe czynniki środowiskowe. Wpływają one istotnie na homeostazę i zaburzenie dobrostanu na powierzchni oka, obecność biomarkerów zapalnych, zarówno tych wysoce i mniej specyficznych. Cyfrowe zmęczenie wzroku jest obecnie stanem poniekąd krytycznym i dotyczy wszystkich nas, również pacjentów jaskrowych. Drugim dominującym czynnikiem jest zanieczyszczenie powietrza.
Leki bez konserwantów to standard, ale pamiętajmy o farmakokinetyce i działaniach niepożądanych zarówno substancji czynnych, jak i o tym, że to substancje dodatkowe, takie jak bufory czy substancje izotonizujące, wpływają istotnie na przewlekły stan zapalny na powierzchni oka związany z użytkowaniem leków przeciwjaskrowych.
Abstract
Analyzing the active substances in original and generic drugs, particularly the composition of drugs used on the ocular surface, is a challenging task for modern ophthalmology. The ocular surface is dynamic and undergoes progressive changes. Chronic immunological processes and environmental factors significantly impact the homeostasis and well-being of the eye surface, and the presence of inflammatory biomarkers, both specific and nonspecific. Digital eye fatigue is a critical condition that affects everyone, including patients with glaucoma. Air pollution is the second significant factor that affects the tear film and cornea. While medicines without preservatives are standard, it is crucial to consider the pharmacokinetics and side effects of active substances and the impact of additional substances, such as buffers or ionizing substances, on chronic inflammation on the ocular surface caused by the use of antiglaucoma drops.